Konu özeti

  • 14.12 Oyun Teorisinin Ekonomik Uygulamaları (Güz 2005)




    Düzey: 

    Lisans

    Öğretim Üyesi: 
    Prof. Muhamet Yildiz

    Çevirmenler:

    Dr. Murat Yılmaz
    Dart oklarının bir doları dart tahtasına saplamasının resmi (resim: Daniel Bersak)




    Dersin Özellikleri


    Ders Notları

    Ödevler ve Çözümler
    Sınavlar ve Çözümler





    Dersin Tanımı


    Oyun Teorisi, ajanların kazançlarının diğer ajanların davranışlarına bağlı olduğu durumların analizi olan Çok Kişili Karar Teorisi için yanlış bir isimlendirmedir.  Çıkar çatışması, koperasyon, (zımni) iletişim analizlerini içerir. Oyun teorisinin ekonomi, politika, hukuk, bioloji ve bilgisayar bilimi gibi değişik alanlarda uygulamaları vardır. Bu derste, oyun teoretik araçları tanıtacağım. Bunu yaparken, oyun teorisindeki birçok uygulamadan bazılarını anlatacağım, özellikle ekonomi ve siyaset bilimindeki uygulamaları.

    Oyun Teorisi matematiğin bir dalı olarak ortaya çıkmıştır ve hala oldukça matematikseldir. Bizim yapacağımız vurgu, kavramsalanaliz üzerinde olacak, bunu yaparken de matematik kullanımını en alt seviyede tutacağız, özellikle ortalama bir MIT öğrencisinin kabul edebileceği bir seviyede tutacağız. Yine de, aklınızda tutunuz ki, bu, temel olasılık teorisi ve kalkulus konularında rahat hissediyor olmanız gerektiği anlamına geliyor, ve daha önemlisi, matematiksel terimlerle düşünebilmeye alışkın olmanız gerekiyor. Orta Seviye Mikroekonomi dersi bu ders için önkoşuldur (aynı anda iki dersi almak uygundur). Her durumda, eğer bu dersi alıyorsanız, çok çalışmaya hazır olmalısınız.


    • Ders İzlencesi

      Ders günleri:

      Dersler: 2 defa/hafta, 1.5 saatlik dersler

      Problem çözüm saatleri: 1 defa/hafta, 1 saatlik dersler

      Dersin Tanımı:

      Oyun Teorisi, ajanların kazançlarının diğer ajanların davranışlarına bağlı olduğu durumların analizi olan Çok Kişili Karar Teorisi için yanlış bir isimlendirmedir.  Çıkar çatışması, koperasyon, (zımni) iletişim analizlerini içerir. Oyun teorisinin ekonomi, politika, hukuk, bioloji ve bilgisayar bilimi gibi değişik alanlarda uygulamaları vardır. Bu derste, oyun teoretik araçları tanıtacağım. Bunu yaparken, oyun teorisindeki birçok uygulamadan bazılarını anlatacağım, özellikle ekonomi ve siyaset bilimindeki uygulamaları.

      Oyun Teorisi matematiğin bir dalı olarak ortaya çıkmıştır ve hala oldukça matematikseldir. Bizim yapacağımız vurgu, kavramsalanaliz üzerinde olacak, bunu yaparken de matematik kullanımını en alt seviyede tutacağız, özellikle ortalama bir MIT öğrencisinin kabul edebileceği bir seviyede tutacağız. Yine de, aklınızda tutunuz ki, bu, temel olasılık teorisi ve kalkulus konularında rahat hissediyor olmanız gerektiği anlamına geliyor, ve daha önemlisi, matematiksel terimlerle düşünebilmeye alışkın olmanız gerekiyor. Orta Seviye Mikroekonomi dersi bu ders için önkoşuldur (aynı anda iki dersi almak uygundur). Her durumda, eğer bu dersi alıyorsanız, çok çalışmaya hazır olmalısınız.

      Dersler:

      Her ders, ders notlarıyla desteklenecek. Ders notları önceden verilecek. Ayrıca, her dersten sonra, o ders için slaytlar göndereceğim. Slaytların ilk hallerini dersten önce de göndermeye çalışacağım, ancak bunu için söz vermiyorum.

      Ek Problemler ve Problem Çözüm Saatleri

      Sınıf büyüklüğü ve dersin zorluğu göz önünde bulundurulduğunda, tüm derslerimi takip edemeyebilirsiniz.Muhtemelen bolca yardıma ihtiyacınız olacak. Bu sene 4 asistanımız olacak. Size yardım edecekler.Herbirimiz haftalık ofis saatleri tutacağız. Açıklamaya ihtiyaç duyduğunuz herhangi bir nokta için bu ofissaatlerine gelmenizi şiddetle tavsiye ediyorum. Ayrıca, her Cuma üç problem çözüm saati olacak; iki tanesi yukarıdaki listede verilmiştir, diğeri ise daha sonra ilan edilecektir. Bu problem çözüm saatlerinde, asistanlar o hafta işlenen konular üzerinden giderek sorularınızı yanıtlayacaklar. Bir çok hafta iyi anlamınızı istediğim bazı önemli noktalar olacak, bu noktalar sınavlarda karşınıza çıkacak. Bu noktalar problem saatlerinde de tekrar edilecek. Problem çözüm saaterinin ikisi yardıma ihtiyacı olan öğrencilere yöneliktir. Felsefi ve daha ileri seviye konuları tartışmak isteyenlerinse üçüncüsüne gitmelerini tavsiye ediyoruz.

      Ders Kitabı:

      Ana ders kitabı, Gibbons, Robert. Game Theory For Applied Economists.Princeton, NJ: Princeton University Press, 1992. ISBN: 0691003955, olacak.

      Bu mecburi tek ders kitabıdır ve dersin büyük kısmını işlemektedir. Okumalar kısmında bir okuma listesi bulabilirsiniz.

      Notlandırma

      İki tane dönem içi ve bir tane de dönem sonu tüm konuları kapsayan sınav yapılacak. Tüm kitaplar açık kitap olacak. Ayrıca 6 tane ödev dağıtılacak. Sınav ve ödevlerde kolay, temel noktaları anlayıp anlamadığınızı test eden sorular olacak, aynı zamanda da zorlayıcı sorular olacak. Her dönem içi sınav %25, dönem sonu sınav %40 ve ödevler de geri kalan %10'luk kısmı temsil edecek. İlk dönem içi sınav 10. derste ve ikinci dönem içi sınavsa 18. derste olacak. Dönem içi sınavlardan önceki derslerin bir kısmı problem çözümlerine ve konu tekrarına ayrılacak. (Bu konu tekrarları 9. , 17. ve 27. derslerde olacak.) Ek olarak, sınıf içi ufak sınavlar
      yapılacak. Bu ufak sınavlarda bazı oyunlar oynanmanız istenecek. Bu oyunların çoğunda diğer oyuncularınkimler olduklarını bilmeyeceksiniz. Bu sınavlarda alacağınız puanlar (%5'e normalize edilmiştir) bonusolacak. Bu puanlar harf notu verirken aralıklar oluşturulduktan sonra toplam notunuza eklenecek. (Busayede, oyunlarda diğer oyuncuların kazançlarını önemsemek gibi bir eğiliminiz olmayacak.)

      • Takvim

         
        DERS NOKONULARÖNEMLİ TARİHLER
        1Oyun teorisine giriş 
        2

        Oyunlardaki kazançlar: Risk altında rasyonel seçim

        Beklenen Fayda Teorisi; Risk-Sevmeme

         

        3-5

        Oyunlara daha formel bir giriş

        Geniş (ekstansif) ve Normal biçimler

        Stratejiler, Dominant (Baskın) Stratejiler ve Kesin Domine edilen stratejilerin yinelemeli elenmesi

        Nash Dengesi

        Nash Dengesi Uygulamaları

         
        6-8

        Geriye Doğru Tümevarım ve Alt-oyun Mükemmel Denge

        Geniş biçimli oyunların analizi

        Geriye Doğru Tümevarım

        Alt-oyun Mükemmel Denge

        Uygulamalar

        Pazarlık ve Müzakereler

        İleriye Doğru Tümevarım

        Uygulamalar


        Ödev 1 Ders 6'da teslim edilmeli.

        Ödev 2 Ders 8'de teslim edilmeli.


        9Tekrar 
        10Sınıf içi 1. ara sınav

         

        11-12Tekrarlı Oyunlar ve Koperasyon 
        13-14

        Eksik Bilgili Oyunlar

        Bayesyen Nash dengesi

        İhaleler

        Uygulamalar

        Ödev 3 Ders 14'te teslim edilmeli.
        15-16

        Eksik Bilgili Dinamik Oyunlar

        Mükemmel Bayesyen denge

        Asimetrik bilgi altında ardaşık pazarlık

        Ödev 4 Ders 16'da teslim edilmeli.
        17Tekrar 
        18Sınıf içi 2. ara sınav 
        19-21

        Ekonomide Asimetrik Bilginin Yarattığı Problemler

        Sinyalli oyunlar ve Sezgisel Kriter

        Sinyalli oyunların uygulamaları

        İşveren-İşçi problemi

        Uygulamalar, Limonlar, Verimli Ücretler, Fiyat Farklılıkları

        Ödev 5 Ders 21'de teslim edilmeli.

        22-23Global Oyunlar 
        24-25

        Dengenin Evrimsel Temelleri

        Evrimsel sabit stratejiler ve replikatör dinamikleri

        Ödev 6 Ders 25'te teslim edilmeli.

        26-27Uygulamalar ve Tekrar, Final sınavı 

        • Okumalar

          Ana ders kitabı:

          Gibbons, Robert. Game Theory For Applied Economists. Princeton, NJ: Princeton University Press, 1992. ISBN: 0691003955.

          Bu mecburi tek ders kitabıdır ve dersin büyük kısmını işlemektedir. Almanızı tavsiye ederim.

          Alttaki iki kitap faydalı olacaktır, özellikle alıştırmalar için. (Oyun Teorisi öğrenmek için çok fazla problem çözmelisiniz)

          Dutta, Prajit. Strategies and Games. Cambridge, MA: MIT Press, 1999. ISBN: 0262041693.

          Watson, Joel. Strategy: An Introduction to Game Theory. New York, NY: W.W. Norton, 2002. ISBN: 0393976483.

          Bu kitaplara da atıfta bulunacağım:

          Kreps, David. A Course in Microeconomic Theory. New York, NY: Harvester Wheatsheaf, 1990. ISBN: 0745007627.

          Tüm dersler ayrıntılı ders notlarıyla desteklenecektir.

          Daha ileri düzeyde okuma yapmak için bunlara bakabilirsiniz:

          Fudenberg, Drew, and Jean Tirole. Game Theory. Cambridge, MA: MIT Press, 1991. ISBN: 0262061414.

          veya

          Osborne, Martin, and Ariel Rubinstein. A Course in Game Theory. Cambridge, MA: MIT Press, 1994. ISBN: 0262650401.

          Bu iki kitap çok iyidirler ancak bu dersin seviyesinden daha zordurlar. Daha kolay -ve daha uzun- bir okuma yapmak isteyenler buna bakabilirler:

          Dixit, Avinash, and Susan Sekeath. Games of Strategy. New York, NY: W.W. Norton, 1999, 2004. ISBN: 0393924998.

          Son zamanlarda birçok ders kitabı yayınlandı. Bunlara bakıp fazladan soru çözmenizi tavsiye ederim.

          Derslere Göre Okumalar

          ("G" Gibbons'ın kısaltmasıdır)